Peseurt yezh a vez kaozeet e-kreiz koad an Amazonia ? Pet pobl a vev e Bro-Nepal ? Perak ne vez ket savaret oubic’heg ken ? Pelec’h emañ an Aïnoued o chom ? Piv eo Cristina Calderón ? Ar respontoù a vo roet deoc’h er gronikenn-mañ !
Category Archives: Pobloù
An Atlañted
L’Enigme de l’Atlantide – Black et Mortimer (1955)
An Atlañtid a zo un dra a oa deuet gant Platon e 330 a-raok Jesus. Met Hérodote a savare eus pobl an Atlañted pell-pell araokañ dija ! Koulskoude ne oa ket ar re-mañ o chom e kreiz ar mor bras evitañ … Tunvezh ha Benjamin a zo o vont da klask goût eus pelec’h teu koñchenn an Atlañted.
An Negritos
Jarawaed
“Negritos” a vez graet eus serten pobloù e Asia ar C’hreisteiz. An anv-mañ a oa bet roet dezho gant ar vartoloded spagnol er XVIvet kantved. Du ha bihan eo an Negritos hag e koajeier don emaint o chom evit ar wech. Al lodenn vrasañ a zo o vont da netra koulskoude. Med o langachoù hag o c’hultur a zo un teñzor. An Negritos a vefe ar pobloù kentañ a oa erruet e Asia ar C’hreisteiz 60 000 bloaz ‘zo !
Piv ‘neus kavet Amerika ?
Vikinged e Amerika ?
D’an 12 a viz Here 1492 e oa bet kavet Amerika gant Christophe Colomb. An dra-mañ ‘peus desket er skol ha koulskoude n’eo ket gwir. Tud all, pobloù all a vefe bet o pourmen du-hont a-raok an aotroù Colomb, e-giz ar Vikinged.
Tunvezh ha Benjamin a glasko sevel listenn ar re ‘nefe diskoachet Amerika a-raok tout ar re all.
Kurdistan dizalc’h ?
Kurded hag a zo o vanifestiñ
A-benn dilun vo renket ur votadeg e Kurdistan Irak, ur referendum diwar-benn dizalc’h ar vro. « Faotañ a rafe deoc’h e teufe Kurdistan da vezañ ur vro dizalc’h ? » a vo goulennet. Med n’eo ket ken aes-se an traoù. Peursur eo bremañ ne vo ket asañtet disoc’h ar votateg gant ar broioù all. Ha partiet fall eo evit poent. Disul en dooa graet e soñj gouarnamant Iran serriñ e harzoù gant Kurdistan Irak. Ha dilun e oa bet nullet ar referendum gant Parlamant Irak.
Hag un diaesamant all a zo e Kurdistan : ouzhpenn Kurded a vev eno. Arabed, Asirianed, Yezidied, Armenianed, Turkmened ha pobloù bihan all a vez kavet ivez. Ha n’em em glev ket mat-tre ar Gurded hag an Arabed o-daou . Den ne oar neuze penaos troio an traoù a-benn ar sizhun a zeu.
Teir yezh nevez-kavet
Enrollañ yezhoù ar bed
Tro c’hwec’h mil yezh a zo er bed hag reoù nevez a vez diskoachet a-wechoù : yezhoù kozh a zo aet da goll ‘pell zo, yezhoù a-vremañ dianveet peotramant yezhoù nevez-ganet.
Tunvezh ha Benjamin a ginnigo teir yezh deomp neuze.
Ar broioù dianveet
An dra-mañ a zeu eus : Wikipedia
197 bro a c’heller kontañ er bed hervez listenn an ONU. Koulskoude e vez kavet broioù all ivez ha n’int ket bet anveet anezho en ur mod ofisiel gant an ONU :
Somaliland, Osetia ar C’hreisteiz peotramant Trañsnitria. Lod all c’hoazh n’int bet anveet gant holl vroioù an ONU : Israel, Kosovo pe Sina.
Divronn ar merc’hed
Agnès Sorel
Bremañ an deiz e vez chifoket an dud a-benn ma vez diskouezet an disterañ bronn bennak. Bruched ar merc’hed a rank bezañ skoachet. Un torfed eo dizoloiñ he divronn e Frañs, hervez ul lezenn bet votet e 1810. Pa seller deus an Istor Vras koulskoude eo ar c’hontrol eo : gwiskañ bruched ar merc’hed a zo un dra nevez a-walc’h !
Breizh, Bretagne, Arvorig, Llydaw …
“Duché de Bretaigne”, war-c’horre ur gartenn gozh.
Breizh, Bretagne, Armoricae, Bertègn, Llydaw … Meur a anv a zo bet roet d’hor bro hed-ha-hed an Istor Vras. Esaeomp kompren oc’h orinoù !
Gall ha gall
E brezhoneg kozh e vez kavet ar ger « gall ». Un den gall a veze un den estren d’ar vro d’ar c’houlz-se. Goude-se eo deuet da vezañ un den ha ne ouie ket brezhoneg anezhañ, e-giz tud Breizh-Uhel. « Galleg », « Gallaoued », « gallo », « gallouaeg » a zeu deus « gall » neuze. Ha kavet e vez gerioù damheñvel deusoutañ e skoseg hag en iwerzhoneg.